راهکارهای سازمان تأمین اجتماعی در پیاده سازی اقتصاد مقاومتی
همزمان با ابلاغ سیاستهای اقتصاد مقاومتی و نام گذاری سال جدید با عنوان
اقتصاد مقاومتی و اقدام و عمل توسط مقام معظم رهبری، سازمان تأمین اجتماعی
پیاده سازی اقتصاد مقاومتی در سازمان را پیگیری کرد. در این راستا با توجه
به دستورالعمل ابلاغی توسط مدیر عامل محترم سازمان، معاونت اقتصادی و
برنامه ریزی بعنوان دبیرخانه کمیته اقتصاد مقاومتی در سازمان تعیین و با
برگزاری جلسات منظم داخلی و بین بخشی ، نسبت به انجام این مهم اقدام نمود
که ماحصل آن استخراج چندین گزارش در این زمینه بود. به طوریکه در این
گزارشات، مفاهیم ، تاریخچه سیاستهای ابلاغی اقتصاد مقاومتی، ساختار و
فرآیند تدوین برنامههای اقتصاد مقاومتی، شناسایی ریسک ها در سازمان تأمین
اجتماعی و اثرات آن بر سازمان تأمین اجتماعی در راستای اقتصاد مقاومتی مورد
بررسی واقع شد و نهایتاً پروژه هایی در راستای مقاوم سازی سازمان جهت
مقابله با ریسک ها تعریف گردید.
به طور کلی جهتگیریها و برنامههای سازمان تامین اجتماعی در پیاده سازی سیاستهای اقتصاد مقاومتی شامل موارد زیر می باشد:
• گسترش پوشش بیمه ای
• افزایش حجم سرمایه گذاریهای سازمان
• افزایش بهرهوری در بخشهای مختلف فعالیتی
• کاهش سهم خانوارها از هزینه های درمانی
• فراهم سازی بستر توریسم درمانی
• اصلاح ساختار سازمانی
• مدیریت مصرف در بخشهای مختلف
• استفاده از کالا و تجهیزات ایرانی
• بهرهگیری و استفاده از ظرفیتهای فنی و مالی نهادهای بین المللی
• استقرار نظام نظارت و کنترل بر فعالیتهای سازمان
• گسترش فرهنگ اقتصاد مقاومتی در سازمان
همچنین سازمان تأمین اجتماعی در طی سنوات اخیر به دلایل متعددی مانند
عوامل محیطی و اقتصادی، تحولات جمعیتی، قوانین و مقررات و ریسک های ناشی از
آن، عدم انطباق شرایط بازنشستگی متناسب با تحولات امید به زندگی، عدم
انجام تعهدات توسط شرکای اجتماعی، ایجاد تعهدات بدون پشتوانه، کاهش نسبت
پشتیبانی و به تبع آن پیری زودهنگام، جهت تأمین مصارف جاری با کسری نقدینگی
مواجه شده است که تمام این عوامل ثبات مالی سازمان را بر هم زده است. به
همین منظور بحث شناسایی ریسک ها در سازمان تامین اجتماعی و ارائه راهکارهای
مناسب در راستای مولفه های اقتصاد مقاومتی نیز در دستور کار کمیته قرار
گرفته است. بر همین اساس ریسک هائی که سازمان تامین اجتماعی با آن مواجه
است به ریسک های ماهیتی، بینالمللی، سیاستی، محیطی، اقتصادی و ریسک
اجتماعی تقسیم بندی گردید.
• ریسک ماهیتی : ریسکهایی نظیر افزایش امید به زندگی، تغییرات جمعیتی و
ریسک طول عمر، کاهش نرخ باروری، تعهدات بدون پشتوانه، مخاطرات اخلاقی، فرار
بیمهای، کسری نقدینگی، بروز بیماریهای نوظهور و ... که صندوق های
بازنشستگی به دلیل ماهیت فعالیتشان با آنها مواجهاند.
• ریسک بین المللی : ریسک هائی نظیر تحریم های اقتصادی و ریسک های سیاست خارجی
• ریسک های سیاستی : ریسک هائی نظیر قوانین تحمیلی به سازمان
• ریسک های محیطی : ریسک هائی نظیر ریسک های ناشی از بلایای طبیعی
• ریسک های اقتصادی : ریسک های ناشی از متغیرهای کلان اقتصادی مانند تورم ، اشتغال ، بیکاری و ...
• ریسک های اجتماعی : ریسک های ناشی از عوامل اجتماعی نظیر هرم جمعیت کشور، فقر ، سلامت ، رفاه اجتماعی و ...
پس از بررسی و شناسلیی ریسک های موجود، راه کارهای مواجهه سازمان با این
ریسک ها (مخاطرات) نیز عنوان شد، که در ادامه به برخی از این موارد
پرداخته می شود.
• ر اهکارهای کاهش ریسک ماهیتی:
- گسترش پوششهای بیمه ای از طریق اصلاح قوانین، مقررات و دستورالعملهای داخلی سازمان
- انجام محاسبات آکچوئری و آنالیز حساسیت اصلاحات پارامتریک
- قطع پرداختیهای من غیر حق
- شناسایی صنفهای کم ریسک و تحت پوشش قرار دادن آنها
- ایجاد و توسعه کارگزاریها در راستای کاهش مصارف سازمان
- تأیید مکانیزه نسخ درمانی
- پوشش بیمه ای ایرانیان خارج از کشور
- صدور و پرداخت حق بیمه به صورت غیرحضوری
- روشهای نوین برای جذب بیمه شدگان جدید
• ر اهکارهای کاهش ریسک سیاستی
- شناسایی راهکارهای جدید وصول بهنگام مطالبات از دولت
- درج یک ردیف بودجه جداگانه در قانون بودجه سالیانه کل کشور جهت مطالبات سازمان
- تخصیص بخشی از منابع حاصل از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها در جهت پوشش
افراد فاقد بیمه و تأمین هزینه های درمان و کاهش پرداخت از جیب مردم
- بازبینی و اصلاح قانون بیمه بیکاری جهت خروج این صندوق از بحران
• ر اهکارهای کاهش ریسک محیطی
- مقاوم سازی املاک سازمان در برابر سوانح طبیعی(املاکی که نیاز به مقاوم سازی دارند)
- تحت پوشش بیمه قرار دادن املاک در برابر کلیه سوانح
• راهکارهای کاهش ریسک اقتصادی
- ایجاد ساختار تخصصی مدیریت طرحها و پروژه های سازمان
- تولید داروهای خاص با فنآوری و تکنولوژی و دانش بالا
- تدوین و ارزیابی شاخصهای عملکردی شرکتهای تابعه در راستای سرپرستی و هدایت بهینه و بهرهوری آنها
- افزایش بهره وری با تقویت عوامل تولید و نهاده های تأثیر گذار بر آن به
منظور افزایش درآمدهای سازمان در بخشهای بیمهای و سرمایهگذاری
- افزایش بهرهوری در بخش درمان از طریق اقتصادی کردن فعالیتهای آن
- سرمایهگذاری در صنایع پیشرو و کالاهای استراتژیک
- خروج از حوزههای خارج از سطح بندی استراتژیک و ورود به بازارهای انحصاری صنایع جذاب و منحصر به فرد
- اصلاح برخی قوانین، مقررات، بخشنامه ها و دستورالعملها از طریق لوایح و پیشنهادات لازم
- ارزیابی اقتصادی مراکز درمانی
- برنامهریزی در جهت مدیریت بهینه مصرف دارو
- بررسی بازارهای جهانی جهت صادرات محصولات تولیدی و گسترش بازارهای هدف
- سرمایه گذاری در تولید محصولات صادراتی و استراتژیک
- تأسیس شرکتهای بازرگانی و خدمات مالی در شرایط تحریم
- ایجاد توریسم درمانی در بخش درمان به منظور اقتصادی کردن فعالیتهای درمانی سازمان
- استفاده از برند سازمان به عنوان یک نهاد اجتماعی با هدف تأمین منابع مالی
- بهره گیری و استفاده از ظرفیتهای نهادهای بین المللی نظیر ISSA جهت
تأمین منابع مالی پروژههای سرمایهگذاری و نیز حضور در بازارهای منطقه ای و
بین المللی
- سرمایهگذاری در حلقههای استراتژیک و انحصاری صنایع نفت، گاز و پتروشیمی که خارج از توان بخش خصوصی است.
- اجرای نظام قیمتگذاری مناسب محصولات و خدمات درمانی سازمان
• ر اهکارهای کاهش ریسک اجتماعی
- تخصیص بخشی از منابع حاصل از هدفمندی یارانه ها جهت پوشش اقشار فقیر
- افزایش تعداد کارگاههای مشمول دستمزد مقطوع
- استقرار تجهیزات جدید High –Tech موردنیاز با توجه به سطح بندی نوع
خدمات جهت کاهش پرداخت بیمه شده و دسترسی آسان به خدمات بیمه ای
• ر اهکارهای کاهش ریسک بین المللی
- مدیریت بهینه مصرف دارو و استفاده از تجهیزات درمانی به منظور کاهش مصارف درمان
- صادرات محصولات تولیدی و گسترش بازارهای هدف بین المللی
- سرمایه گذاری در تولید محصولات جدید و استراتژیک صادراتی
- تأسیس شرکتهای بازرگانی و خدمات مالی در شرایط تحریم
- شناسایی صنایع ، پروژه ها و شرکتهایی که تحت تأثیرات منفی تحریم قرار گرفته اند.
ضمن اینکه در راستای اقدام و عمل کردن به اقتصاد مقاومتی، پروژه هایی همسو با مقاوم سازی سازمان و مقابله با ریسک های موجود تعریف گردیده است که در اسرع وقت توسط کمیته اقتصاد مقاومتی در اختیار واحدهای ذیربط جهت اجرا قرار می گیرد.